W naszym biuletynie regularnie informujemy o kolejnych miastach, które zdecydowały się wprowadzić u siebie budżet obywatelski. Ostatnio do grupy tych miast dołączyła również Warszawa. Wprowadzenie budżetu partycypacyjnego w stolicy jest elementem szerszych zmian, poddawanych dyskusjom w ramach cyklu debat „Zmieniamy Warszawę. Warszawa 2.0”. Jak czytamy na stronie urzędu miasta, „Warszawa 2.0 ma być miastem bezpiecznym i uporządkowanym, ma być miastem dialogu, komunikacji i zaufania, ma być miastem odpowiadającym na rzeczywiste potrzeby mieszkańców.” Obok budżetu partycypacyjnego, cykl debat obejmuje także m. in. tematykę polityki rodzinnej, rewitalizacji miasta, budowy społeczeństwa obywatelskiego i strategii rozwoju Warszawy.

Od 2015 roku mieszkańcy stolicy mają współdecydować o wydatkach z budżetów poszczególnych dzielnic. Łączna kwota środków, które mieszkańcy dostaną do dyspozycji, nie powinna być mniejsza niż 0,5 – 1,0% budżetu dzielnicy. Pomysły na to, w jaki sposób można spożytkować pieniądze w ramach budżetu obywatelskiego, będzie można zgłaszać już od pierwszych miesięcy 2014 roku. Warto dodać, że w stolicy przeprowadzono „pilotaż w skali mikro” mechanizmu budżetu partycypacyjnego: w 2012 roku mieszkańcy współdecydowali o budżecie Domu Kultury Śródmieście. W toku prac powstały cztery warianty budżetu, z których wybrano projekt zatytułowany „Twórczość i kształcenie”.

Zanim jednak mieszkańcy Warszawy zadecydują o sposobie wydatkowania środków z budżetów dzielnic, konieczne jest podjęcie decyzji co do tego, jaki kształt przybierze ten mechanizm w stolicy. Ustalenia wymaga m. in. kwestia tego, kto ma uczestniczyć w tworzeniu budżetu, jakie powinny być zasady zgłaszania projektów i ich oceniania, jak powinien przebiegać nadzór nad realizacją budżetu obywatelskiego. Rozwiązania w tym zakresie mają zostać wypracowane przez przedstawicieli samorządu i „środowisko społeczne”. Konferencja na ten temat odbyła się 10 września b.r.; było to pierwsze spotkanie w ramach cyklu debat „Zmieniamy Warszawę. Warszawa 2.0”. Zaproszeni zostali na nie mieszkańcy, członkowie rad osiedli, lokalne organizacje pozarządowe, aktywiści społeczni oraz przedstawiciele samorządu warszawskiego.

Docelowo, budżet partycypacyjny ma zostać wprowadzony nie tylko na poziomie dzielnic; planowane jest włączenie mieszkańców stolicy również w programowanie strategiczne na poziomie całego miasta. Władze Warszawy podkreślają znaczenie edukacyjne tego przedsięwzięcia: „dzięki zaangażowaniu w proces decydowania o wydatkach miejskich, mieszkańcy dowiedzą się więcej o tym, jak powstaje budżet dzielnicy i jej jednostek, a także o tym, skąd biorą się środki zasilające budżety samorządowe.” Skuteczność i walory edukacyjne procesu tworzenia budżetu przez mieszkańców będą jednak przede wszystkim zależeć od konkretnych rozwiązań, jakie zostaną przyjęte w ramach mechanizmu.

Autor: Anna Krajewska